Theo phong thuỷ, trong ngôi nhà nếu gia chủ chọn phương vị hợp với mệnh của mình sẽ mang đến những vận may cùng tài lộc khi sinh sống. Nếu chọn sai hướng sẽ dẫn đến những tai ương, khiến gia chủ gặp khó khăn trong cuộc sống tương lai. Vậy phượng vị là gì?
Trong phong thuỷ, phương vị là từ dùng để chỉ 4 phương (Đông – Tây – Nam – Bắc). Từ phương chính tiếp tục chia làm 8 phương nhỏ: Đông Bắc, Đông Nam, Tây Bắc, Tây Nam và (Đông – Tây – Nam – Bắc). Các chuyên gia phong thủy tiếp tục chia các phương này ra thành 24 phương vị mới theo độ rộng có góc là 15 độ.
Để xác định phương vị cho người nhà người ta thường sử dụng la kinh phong thuỷ. Trên thực tế cho thấy rằng, việc xác định phương vị trong cuộc sống thực sự cần thiết và yêu cầu người đo phải phân biệt rõ ràng được hướng phương vị.
Từ nhiều thế kỷ trước, những nhà phong thủy thiên tài đã phát hiện trái đất là một vật thể có 2 cực âm dương tác động với nhau làm cho nó vận động và tạo ra địa khí, thiên khí có thể có lợi hoặc bất lợi cho từng phương vị ở một vị trí nơi ở.
Tương ứng với 2 cực âm dương trong huyền học thì khoa học gọi đó là “từ trường 2 cực Nam Bắc”. Lực từ trường này tác động làm cho trái đất tự quay ổn định, cân bằng, không những thế tạo ra các lực tác động lên cơ thể mỗi người cũng có cơ địa “từ trường” như trái đất. Nếu cơ địa từ trường này của mỗi người tương dung với từ trường trái đất thì sự sống ổn định và phát triển, nếu không thì ngược lại.
Do đó, cả phong thủy và khoa học đều nhất trí phương vị đặt giường ngủ cho con người đều chịu ảnh hưởng bởi sức hút và đẩy của từ trường trái đất, hay còn gọi là âm dương của phương Ly (Nam), Khảm (Bắc) nên tùy mỗi người thuộc nhóm Đông tứ trạch và Tây tứ trạch sẽ có phương vị đặt đặt giường ngủ riêng theo hướng nhà tương ứng.
Ví dụ: Người đông tứ trạch khi ngủ đầu quay về mọi hướng có chữ Đông; người tây tứ trạch khi ngủ đầu quay ngủ về mọi hướng có chữ Tây: Tây, Tây Nam, Tây Bắc…
Ngoài ra, các phương vị trong một nhà ở còn chịu sự chiếu thẳng của thiên khí có tác động đến sự sống, thăng giáng, phát triển, thịnh suy của mỗi người. Do đó, phong thủy học xưa đưa ra cách bố trí nơi sinh hoạt trong một căn nhà chung cho tất cả mọi người sao cho hợp với thiên và địa, mang lại sự tốt lành cho người ở.
Việc bố trí sinh hoạt này dựa theo nguyên lý cửu cung ứng với 8 phương vị và trung tâm căn nhà. Dưới sự chi phối bởi 4 hướng chính là Đông, Tây, Nam, Bắc và 4 hướng phụ: Đông Nam, Đông Bắc, Tây Nam, Tây Bắc căn nhà sẽ chia làm 9 phần (như dưới ảnh): ở giữa là Trung cung (trung tâm của căn nhà) và 8 cung khởi từ hướng Bắc, lần lượt tính theo chiều kim đồng hồ là: Quan lộc (Bắc), cung Học vấn (Đông Bắc), cung Tài lộc (Đông Nam), cung Địa vị (Nam), cung Tình duyên (Tây Nam), cung Tử tức (Tây) và cung Quý nhân (Tây Bắc).
Theo phong thuỷ, phương vị trong ngôi nhà được xác định theo bát quái. Nó phụ thuộc vào lực hút của trái đất trong từ trường của trái đất từ bán cầu Bắc đến bán cầu Nam. Từ đó thấy rõ được trong ngôi nhà gồm có 8 phương ứng với 8 cung được tính theo chiều kim đồng hồ từ hướng Bắc: cung Quan Lộc ( hướng Bắc), cung Học vấn (hướng Đông Bắc), cung Tài lộc ( hướng Đông Nam), cung Địa Vị ( hướng Nam), cung Tình duyên ( hướng Tây Nam), cung Tử tức ( hướng Tây), cung Quý Nhân ( hướng Tây Bắc), phía giữa các cung là Trung cung (là cung nằm tại giữa nhà ở).
Khi gia chủ xác định được chính xác từng phương vị trong nhà thì không khó để đưa ra quyết định bố trí và sắp xếp vật dụng gia đình cũng như vật phẩm phong thủy thích hợp trong nhà để tặng tài lộc, vận khí.
Có thể là 1 căn phòng hoặc 1 phần căn nhà nằm ở vị trí chính Bắc, tượng trưng cho nghề nghiệp, việc làm ăn của gia chủ cũng như mọi người khác trong gia đình.
Để cho quan lộc tư gia được bền phát, nơi đây nên bài trí: có nước hoặc treo tranh ảnh có suối, sông, hồ, biển; các vật nên màu xanh đậm… và những hình ảnh phù hợp với nghề mà mình đang theo đuổi như yêu thích khoa học thì treo tranh ảnh các nhà khoa học nổi tiếng…Song mọi thứ ở cung này nên tiết chế, không nên thái quá.
Thuộc hành Thổ, màu tượng trưng là màu vàng nên bố trí các đồ vật có màu sắc hợp với tính thổ như màu vàng, màu nâu… và nơi đây nên đặt tủ sách, máy tính hoặc những vật tượng trưng cho học hành đỗ đạt.
Thuộc hành Mộc ứng với sức khỏe toàn gia, tình cảm giữa cha mẹ con cái vợ chồng…
Mọi vật và màu sắc bố trí ở đây phải phù hợp với hành mộc và nên có cây xanh tươi, tranh ảnh là cảnh rừng cây cối, các lực sĩ, vận động viên…
Tuy nhiên, nếu là phòng ngủ thì tránh đế nước và cây.
Cung này tượng trưng cho tiền bạc, của cải, sự giàu có.
Nếu phương vị này là phòng phải có đầy đủ ánh sáng hoặc có hơi ấm nóng với bố trí cây không có gai, lá bản tròn tươi tốt…
Tranh ảnh trang trí nên truyền tải nội dung thể hiện sự giàu có như: tranh thuyền hay tàu đầy hàng cập bến, tượng Phúc, Lộc, Thọ…
Thuộc hành Hỏa, hợp với màu đỏ và với người hoạt động xã hội văn học nghệ thuật.
Nên để nơi đây những tấm huân chương, tranh các nhà khoa học nổi tiếng trên thế giới…
Thuộc hành Thổ, màu thích hợp là màu vàng, kem; tượng trưng cho dải đất lớn.
Cung này ảnh hưởng nhiều đến tình yêu, hạnh phúc và hôn nhân của mọi người trong gia đình.
Màu sắc, tranh ảnh và đồ vật trang trí phù hợp nơi đây nên phù hợp với hành thổ và biểu trưng cho hạnh phúc gia đình như: tranh ảnh chụp ngày lễ cưới, tranh uyên ương…
Phương vị này nếu bố trí phòng ngủ của cặp vợ chồng là tốt nhất.
Thuộc hành Kim hợp màu trắng, màu hoàng kim; tượng trưng cho kim loại.
Cung này không chỉ tác động đến sinh con mà còn ảnh hưởng đến năng lực sáng tạo của mọi người trong gia đình.
Nếu muốn có con hãy tác động vào cung này, như trang trí tranh ảnh trẻ em, đồ chơi của trẻ, những vật bằng bạc, đồng…
Thuộc hành Kim, hợp màu trắng và trắng bạc, hoàng kim.
Quý nhân ở đây tượng trưng cho bạn bè, đồng nghiệp, khách hàng, nhân viên; xa hơn là những vị thánh thần mà ta thờ nên phù hợp treo tranh đức Trần Hưng Đạo, tranh Phật hay Bồ tát…
Thuộc hành Thổ, màu thích hợp là vàng. Đây là cung ảnh hưởng đến tất cả mọi người trong gia đình và uy lực của chủ nhà.
Người Trung Quốc xưa lấy vị trí này kê giường ngủ của chủ nhà là tốt nhất, vượng phát và ổn định.
Đây là vị trí tối kỵ xây nhà vệ sinh, nếu không cuộc sống mọi thành viên trong nhà bị xáo trộn, không ổn định.
Trên thực tế nhiều ngôi nhà xây theo hình chữ L, T, U, thò ra thụt vào trên một mặt bằng thì sẽ thiếu một trong tám cung trên tùy theo từng phương vị bị khuyết. Trong trường hợp này cần đưa ra cách hóa giải để “bù khuyết” cho căn nhà.
Ví dụ: Ngôi nhà khuyết phương vị Đông Nam tức là căn nhà thiếu cung Tài Lộc. Những người trong nhà sẽ gặp khó khăn về tiền bạc như: tiền phải lao tâm khổ trí mới kiếm được, nhưng mới vào tay phải, đã ra tay trái, không thể giữ được. Nếu tự mình kinh doanh, thì công việc làm ăn thường thất bại, thua lỗ, có thể đưa đến phá sản.
Về phương diện Ngũ Hành, khuyết hướng Đông – Nam làm cho hành Mộc trở nên yếu kém dẫn đến gia chủ thường hay tính toán sai lầm, hay sợ người ta lường gạt mình và sức khỏe thường gặp những chứng bệnh về gan, mật.
Một số cách “bù khuyết” phương vị cho căn nhà như:
Mọi giải pháp được đưa ra đều hướng về việc khiến mặt bằng ngôi nhà “vuông lại” cho đủ phương vị.